Zjawisko wypalania traw, w okresie wczesnej wiosny, jest wynikiem pojawienia si臋 obszar贸w zesz艂orocznej wysuszonej ro艣linno艣ci, kt贸ra ze wzgl臋du na wyst臋puj膮ce w tym czasie okresy przej艣ciowe wegetacji stanowi doskona艂e pod艂o偶e palne, co w zestawieniu z du偶膮 aktywno艣ci膮 czynnika ludzkiego, skutkuje gwa艂townym wzrostem po偶ar贸w.
Za ponad 94% przyczyn powstania po偶ar贸w odpowiedzialny jest cz艂owiek. Te przyczyny to:
- umy艣lne wypalanie zwi膮zane z panuj膮cym w艣r贸d rolnik贸w od pokole艅 przekonaniem, 偶e spalenie trawy spowoduje szybszy, bujniejszy odrost m艂odej trawy, co przyniesie korzy艣ci ekonomiczne,
- intensywne prowadzenie prac rolnych na polach, podczas kt贸rych dochodzi do powstawania po偶ar贸w na skutek nieostro偶no艣ci os贸b wykonuj膮cych te prace lub niesprawnego sprz臋tu technicznego,
- nieostro偶no艣ci doros艂ych i dzieci pos艂uguj膮cych si臋 ogniem otwartym,
- celowe podpalenia.
Wypalanie traw to tak偶e bardzo du偶e zagro偶enie dla las贸w. Z uwagi na znaczne zalesienie niekt贸rych wojew贸dztw, tereny upraw rolniczych i le艣nych do艣膰 cz臋sto ze sob膮 s膮siaduj膮, a czasami wr臋cz przenikaj膮 si臋. Ogie艅 p艂on膮cy na nieu偶ytkach niejednokrotnie przenosi si臋 na obszary le艣ne, niszcz膮c bezpowrotnie bezcenne drzewostany, kt贸re po po偶arze odradzaj膮 si臋 przez wiele dziesi膮tek lat. Trzeba te偶 zdawa膰 sobie spraw臋 z tego, 偶e ka偶da interwencja stra偶y po偶arnej to powa偶ny wydatek finansowy. Koszty to nie tylko wylana woda, spalone paliwo, zu偶yty sprz臋t. Stra偶acy zaanga偶owani do akcji gaszenia po偶ar贸w traw, 艂膮k i nieu偶ytk贸w w tym samym czasie mog膮 by膰 potrzebni w innym miejscu. Mo偶e si臋 zdarzy膰, 偶e przez lekkomy艣lno艣膰 ludzi nie dojad膮 na czas z pomoc膮 tam, gdzie b臋d膮 naprawd臋 potrzebni.
"Sprzymierze艅cem" stra偶y po偶arnej w walce ze zjawiskiem wiosennego wypalania traw jest tak偶e Unia Europejska. Za艂o偶enia polityki rolnej UE reguluj膮 mi臋dzy innymi zagadnienia ochrony 艣rodowiska w rolnictwie. Jednym z narz臋dzi umo偶liwiaj膮cych dokonywanie pozytywnych przemian w tym sektorze jest system dop艂at bezpo艣rednich. Ta forma wsparcia unijnego, zobowi膮zuje u偶ytkownika grunt贸w do utrzymania ziemi w dobrej kulturze rolnej - art. 2 ust 1 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 roku o p艂atno艣ciach bezpo艣rednich do grunt贸w (Dz.U. z 2004r. Nr 6, poz. 40 z p贸藕n. zm.). Naruszenie zasad okre艣lonych w akcie wykonawczym do ustawy tj. rozporz膮dzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 kwietnia 2004 roku w sprawie minimalnych wymaga艅 utrzymywania grunt贸w rolnych w dobrej kulturze (Dz.U. Nr 65, poz. 600 z p贸藕n. zm.), mi臋dzy innymi poprzez wypalanie area艂贸w rolnych (搂3 ust. 2) skutkowa膰 powinno dzia艂aniami kompetentnych organ贸w w zakresie ograniczenia lub cofni臋cia tej formy pomocy finansowej.
Wypalanie traw narusza obowi膮zuj膮cy porz膮dek prawny, a w szczeg贸lno艣ci:
- art. 124 ustawy z dnia 16 pa藕dziernika 1991 roku o ochronie przyrody (Dz.U. z 2001r. Nr 99, poz. 1079 z p贸藕n. zm.) - "Zabrania si臋 wypalania ro艣linno艣ci na 艂膮kach, pastwiskach, nieu偶ytkach, rowach, pasach przydro偶nych, szlakach kolejowych lub w strefie oczeret贸w i trzcin" i art. 131 - "Kto wypala ro艣linno艣膰 na 艂膮kach, pastwiskach, nieu偶ytkach, rowach, pasach przydro偶nych, szlakach kolejowych, w strefie oczeret贸w lub trzcin podlega karze aresztu lub grzywny",
- art. 30 ust. 3 pkt. 3 ustawy z dnia 28 wrze艣nia 1991 roku o lasach (Dz.U. z 2005r. Nr 45, poz. 435 z p贸藕n. zm.) - "w lasach oraz na terenach 艣r贸dle艣nych, jak r贸wnie偶 w odleg艂o艣ci do 100 m od granicy lasu, zabrania si臋 dzia艂a艅 i czynno艣ci mog膮cych wywo艂a膰 niebezpiecze艅stwo, a w szczeg贸lno艣ci:
- rozniecenia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez w艂a艣ciciela lasu lub nadle艣niczego,
- korzystania z otwartego p艂omienia,
- wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozosta艂o艣ci ro艣linnych.
Za z艂amanie tych przepis贸w gro偶膮 surowe sankcje:
- art. 82 搂 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 roku Kodeks wykrocze艅 (Dz.U. Nr 12, poz. 114 z p贸藕n. zm.) - kara aresztu, nagany lub grzywny, kt贸rej wysoko艣膰 w my艣l art. 24 搂 1 mo偶e w wynosi膰 od 20 do 5000 z艂.,
- art. 163 搂 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz.U. Nr 88 poz. 553 z p贸藕n. zm.) - "Kto sprowadza zdarzenie, kt贸re zagra偶a 偶yciu lub zdrowiu wielu os贸b albo mieniu w wielkich rozmiarach, maj膮ce posta膰 po偶aru, podlega karze pozbawienia wolno艣ci od roku do lat 10".
疟r贸d艂o: Komenda G艂贸wna PSP |
