Czwartek,  23 stycznia 2025, Imieniny: Fernandy, Jana, Rajmundy
   Strona główna       Samorząd       Osięciny       Kultura i Sport       Edukacja       RODO       Przetargi       Umowy 2020   

Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki w Bydgoszczy
Powiat Radziejowski
Z kart historii Osięcin
22/04/2009

1942-04-22

Żydzi z Osięcin załadowani przez Niemców na samochody w dniu 16 kwietnia 1942 r. zostali zawiezieni do Chełmna. Chełmno jest niewielką wsią położoną nad Nerem, dopływem Warty. Znalazło się ono wg podziału administracyjnego wprowadzonego przez Niemców na obszarze tzw. Kraju Warty (Wartheland). Jedynym większym budynkiem w Chełmnie był dwór właściciela ziemskiego, który już przed wojną był niezamieszkały. W listopadzie 1941 r.


Niemcy wybudowali w pobliżu dworu dwa drewniane baraki i otoczyli park wysokim parkanem z desek. Od dnia 8 grudnia 1941 r. zaczął tam działać obóz zagłady - SS Sonderkommando Kulmhof. Do obozu zagłady w Chełmnie przywożono na raz około 150 osób. Do przywiezionych SS-man z załogi obozu wygłaszał krótkie przemówienie zapewniając, że po kąpieli wszyscy zostaną wysłani do pracy. Po wysłuchaniu przemówienia wprowadzano ich do jednej ze sal na piętrze, gdzie rozbierali się i kierując się strzałkami informującymi „do kąpieli” schodzili na parter. Na końcu korytarza znajdowały się drzwi, a zaraz za nimi kryte samochody z drzwiami w tylnej części. W szybkim tempie zostali załadowani na samochody. Po zamknięciu uszczelnionych drzwi samochód stawał się ruchomą komorą gazową, gdyż spaliny były odprowadzane do środka skrzyni, w której znajdowali się ludzie. Zapuszczano silniki, które pracowały tak długo, aż ucichły jęki duszących się ludzi. Wtedy samochody już w większości z trupami odjeżdżały do odległego o 4 km lasku rzuchowskiego. W lasku czekała na przybycie samochodów specjalna drużyna robocza złożona z więźniów Żydów zwana Waldkommando. Drużyna ta wyładowywała z samochodów zwłoki, ściągała z nich wszelką biżuterię oraz wyrywała złote zęby. Obrabowane zwłoki grzebano w wielkich dołach. Od wiosny 1942 r. zwłoki były palone w specjalnie urządzonych krematoriach. Wówczas to również poprzednio zakopane zwłoki zostały wykopane i spalone. Ślady swoich zbrodni Niemcy zaczęli starannie zacierać do tego stopnia, że przesiewano popioły ze spalonych zwłok i niedopalone resztki kości rozdrabniano w specjalnych młynach. Prochy były zakopywane lub wrzucane do rzeki.

Żydzi z Osięcin zostali zgładzeni w Chełmnie dnia 22 kwietnia 1942 r.
űródła:
xxx – J. Gumkowski, Obozy jako narzędzia masowej eksterminacji, [w:], Eksterminacja ludności w Polsce w czasie okupacji niemieckiej 1939-1945, Poznań-Warszawa 1962, s. 177-180.
xxx – D. Dąbrowska, Zagłada skupisk żydowskich w „Kraju Warty”” w okresie okupacji hitlerowskiej, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, Warszawa 1955, nr 13 – 14, s. 167.
 
Jan Cybertowicz